Krzyż harcerski- oznaka organizacyjna harcerzy i instruktorów, wzorowana na pol. Odznaczeniu wojskowym- Krzyżu Virtuti Militari. Na poziomych ramionach K.H. znajduje się napis „Czuwaj”. Pomiędzy ramionami wpleciony jest wieniec złożony z lewej strony z liści dębowych, z prawej z liści laurowych. W środku K.H. jest umieszczona w kręgu lilijka harcerska. Krzyż jest tłoczony w metalu i oksydowany wys. 25 mm, miniaturek 10 lub 5 mm. Stanowi własność ZHP i jest rozprowadzany droga organizacyjną. K.H. otrzymują harcerze i instruktorzy po złożeniu Przyrzeczenia Harcerskiego. Do noszenia upoważnia książeczka harcerska. Książeczkę harcerską nosi się na lewej stronie munduru, 2 cm nad środkiem wszycia kieszeni lub nad baretkami odznaczeń. Z K.H. związana jest bogata, tradycyjna symbolika, wykorzystywana w pracy organizacyjnej. Liście dębowe symbolizują męstwo i dzielność, jakie powinny cechować każdego harcerza, liście laurowe zaś oznaczają triumf nad własnymi słabościami. Harc. Pozdrowienie „ Czuwaj, używane dawniej przez rycerzy pol. Stojących na warcie, przypomina o stałej gotowości każdego harcerza do służby ojczyźnie, pracy dla innych niesienia pomocy i ustawicznej pracy nad sobą. Ramiona K.H. wypełnione nierównościami, symbolizują kamienie na trudnej drodze życia i perły dobrych uczynków, oznaczają trudy i znoje, radości i smutki, jakich harcerz doświadcza w swoim życiu. Pierścień w środku to symbol doskonałości, do jakiej dąży harc. Rodzina, to oznaka ogromnej woli tworzenia kręgu przyjaźni, z którego promieniować będzie prawość myśli, słów i czynów. Harc lilijka wpisana w pierścień swym kształtem przypomina zakończenie igły magnetycznej busoli marynarskiej.Tak jak igła wskazywała żeglarzom bezpieczną drogę do portu, tak lilijka symbolizuje jedną z najważniejszych powinności harcerza- postępowanie zgodnie z Prawem Harcerskim. Dwie gwiazdy na ramionach lilijki są symbolem oczu harcerza, zawsze szeroko otwartych, uważnie obserwujących świat, gotowych dostrzec dobro i zło. Promienie biegnące od lilijki oznaczają dążenie harcerstwa do objęcia swym wpływem coraz szerszych kręgów dzieci i młodzieży.   Lilijka harcerska- tradycyjna oznaka harc. swym kształtem przypomina zakończenie igły magnetycznej busoli, wskazującej biegun pn., co symbolizuje, że harcerz w swym postępowaniu zawsze kieruje się Prawem Harc. wys 130mm na listkach umieszczone litery”O”, „N”, „C” oznaczające hasła filaretów: „Ojczyzna”, „Nauka”, „Cnota”- w zwiańczeniu napis ZHP. Harcerze noszą lilijkę na okryciu głowy metalową, barwy szarosrebnej, instruktorzy ZHP- barwy złotej. Promienie |
| Promienie biegnące od lilijki oznaczają dążenie harcerstwa do promieniowania na cały świat wartościami, radością, dobrem. |
| Węzeł |
| Węzeł na wieńcu, jak węzeł na chuście ma przypominać o obowiązku wypełnienia przynajmniej jednego dobrego uczynku dziennie. Są jeszcze takie środowiska, w których wolno rozwiązać chustę (a więc rozebrać się i pójść na spoczynek) dopiero po spełnieniu dobrego uczynku. |
| Wieniec z liści dębowych |
| Liście dębowe od dawien dawna symbolizują męstwo i dzielność. Wieniec z liści dębowych mieli prawo nosić tylko ludzie władający ogromną siłą - ducha, mięśni, czy magii. Cechy te - męstwo i dzielność - powinny być również udziałem każdego harcerza. |
| Wieniec z liści lauru |
| Liście laurowe są symbolem zwycięstwa. Wieniec z liści laurowych nosili autorzy nakjwiększych wiktorii, rzymscy cesarze. Dla harcerza liście laurowe oznaczają tryumf nad własnymi słabościami. |
| Ziarenka piasku |
| Ramiona Krzyża Harcerskiego wypełnione są ziarenkami piasku, które symbolizują liczną rodzinę harcerską. Inna interpretacja mówi, że są to nierówności symbolizujące kamienie na drodze życia, perły dobrych uczynków, trudy i znoje, radości i smutki jakie harcerz spotyka na swojej drodze życia. |
|
